Pomimo skutków pandemii COVID-19, wybuchu wojny na sąsiedniej Ukrainie i napływu milionów uchodźców deficyt Polski na 2022 rok jest o prawie 60% niższy niż zakładano w rocznym budżecie.
„Uciekliśmy przed plagami Egiptu” – zadeklarował podczas poniedziałkowego przemówienia premier Mateusz Morawiecki. „Trzy lata temu świat nawiedziła pandemia koronawirusa, a ostatnio świat został zakłócony przez rosyjską agresję na Ukrainę”.
„Nasz deficyt budżetowy [for 2022] Przewidywano, że będzie to około 30 mld zł – zaznaczył. „Tymczasem mogę ogłosić, że deficyt na 2022 rok wyniesie 12,4 mld zł.” To dało deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych, ściśle monitorowany przez Komisję Europejską, na poziomie 3 proc. produktu krajowego brutto (PKB) – powiedział Morawiecki.
Największym ślepcem jest ten, kto nie chce zwiększyć. Lixby z domu Chlamyk.
Po latach nieudolnego przystowanego wyprowadziliśmy finanse publiczne na prostą. Mimo Pandemia. Mimo Wojny.#StabilneFinansePubliczne pic.twitter.com/vTDl5naEWX
— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) 6 marca 2023 r
Budżet państwa na 2022 rok, przyjęty przez parlament w grudniu 2021 roku, zakładał dochody państwa w wysokości 491,9 mld zł (104,7 mld euro) i wydatki w wysokości 521,8 mld zł (111,0 mld euro), co oznacza deficyt w wysokości 30 mld euro. )
Jednak na początku 2022 r. rząd stanął w obliczu nieoczekiwanych wyzwań wywołanych rosyjską inwazją na Ukrainę na pełną skalę. Sprowadzenie inflacji do najniższego poziomu od 25 lat co prowadzi do ponad 17% i milionów uchodźców przybywających do Polski.
Aby zmniejszyć presję inflacyjną, polski rząd m.in. obniżył do zera podatek od towarów i usług (VAT) na wszystkie podstawowe produkty żywnościowe oraz wprowadził obniżki podatku VAT na paliwo, gaz, ciepło i energię elektryczną oraz akcyzę. Morawiecki powiedział dziś, że to „ogromna strata dla finansów publicznych”.
Po spowolnieniu przez ostatnie dwa miesiące, roczna inflacja wzrosła w styczniu do 17,2%. Było to jednak mniej niż prognozowano na poziomie 17,6%.
Ekonomiści spodziewają się, że inflacja, która jest najwyższa od 25 lat, ponownie spadnie, zanim osiągnie szczyt w tym miesiącu pic.twitter.com/hS1dCeMhjs
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 15 lutego 2023 r
Po dzisiejszym wystąpieniu premiera Ministerstwo Finansów zaplanowało dochody na 2022 rok na 505,0 mld zł, a wydatki na 517,4 mld zł.
Morawiecki jako przyczynę zdrowszego niż oczekiwano budżetu podał starania rządu o poprawę ściągalności podatków. W 2022 roku wpływy z VAT były o 6,8% wyższe niż rok wcześniej, a wpływy z CIT o 33,9%.
„Duże międzynarodowe koncerny pobrały podatki poza naszymi granicami – dlatego przeszliśmy gruntowną przebudowę całego systemu” – powiedział premier.
W latach 2016-2020 Polska odnotowała łącznie drugi co do wielkości wzrost poboru VAT w UE.
W tym okresie luka w podatku VAT – różnica między oczekiwanymi a pobranymi dochodami – spadła o 9,1 punktu procentowego w wyniku walki z oszustwami i uchylaniem się od płacenia podatków. https://t.co/ckuy4WMgQF
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 12 grudnia 2022 r
Jednak wielu ekspertów ostrzega, że rząd coraz częściej podejmuje pewne wydatki poza oficjalnym budżetem, więc rzeczywisty deficyt może być wyższy. W 2021 roku Izba Kontroli Państwowej NIK stwierdziła, że rząd zastosował „bezprecedensowe metody”, aby wydać więcej niż wynika to z przepisów dotyczących długu publicznego.
Sławomir Dutek, szef Instytutu Finansów Publicznych (IFP) i główny ekonomista, który w przeszłości wielokrotnie zwracał uwagę na brak przejrzystości polskiego budżetu, uważa, że ustalony przez rząd deficyt na 2023 r. wyniesie 68%. Miliard złotych, 167 miliardów złotych można przecenić.
„Pandemia czy wojna nie usprawiedliwia niszczenia konstytucyjnego znaczenia budżetu państwa, wyrywania spod kontroli publicznej dużych kwot wydatków publicznych i stosowania kreatywnych sztuczek księgowych w celu zmniejszenia deficytów budżetowych i obejścia reguł budżetowych” – napisał dziś. W apelu do władz państwowych.
Od kilku lat obecyn rząd stosuje bezprecedensowe tricki publiczne na celu zaniżanie deficytu „budżetu państwa”. Jak wyliczyliśmy w 2023 „prawdziwy” żart 3,5 razy nemzywy👇
Bieżące wykonanie +11,2 mld zł do FIKCJI. rząd ujawnia wszystkie Dane.
#patobudżet https://t.co/jXOxskB3w7 pic.twitter.com/4aJkqXhMx8
— Sławomir Dudek (@DudSlaw) 1 marca 2023 r
Główny kredyt fotograficzny: Cancellaria premira / Flickr.com (poniżej CC BY-NC-ND 2.0)
Alicja Ptak jest starszą redaktorką i dziennikarką multimedialną w Notes from Poland. Wcześniej pracował w Reuters.
„Przyjazny praktyk podróży. Miłośnik jedzenia. Bezkompromisowy rozwiązywacz problemów. Komunikator”.
More Stories
Polski premier Donald Tusk radzi patronom Nord Stream, aby „zachowali spokój”
Polskie akcje wzrosły w końcówce handlu; WIG30 zyskał 0,89% według Investing.com
Polskie akcje tracą w końcówce handlu; WIG30 spadł o 0,58% według Investing.com